Πρέπει να έχω «πρόβλημα» για να πάω σε ψυχολόγο;

Ο καθένας από εμάς, σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του μπορεί να χρειαστεί να επισκεφθεί κάποιον ψυχολόγο. Δεν είναι απαραίτητο να αντιμετωπίζει κάποιο σοβαρό πρόβλημα, μπορεί να πρόκειται για μια δυσκολία προσαρμογής του στις τρέχουσες συνθήκες στη ζωή του σε έναν ή παραπάνω τομείς.

Σε τι διαφέρει ο ψυχολόγος από τον ψυχίατρο;

O ψυχολόγος ερευνά τη συμπεριφορά του ανθρώπου στους διάφορους τομείς δραστηριότητάς του, καθώς και τα αίτια που την προκαλούν. Στην πράξη, η εργασία του ψυχολόγου εντοπίζεται σε τρία επίπεδα:

α) Ψυχοδιαγνωστική (αναγνώριση των ατομικών ιδιαιτεροτήτων που περιλαμβάνει τις συνθήκες που συντελούν στην εκδήλωση των ιδιαίτερων αυτών χαρακτηριστικών),

β) Συμβουλευτική – Πρόληψη,

γ) Ψυχοθεραπεία (παρέμβαση στο άτομο ή στο περιβάλλον του). Επιπλέον, ο ψυχολόγος χρησιμοποιεί ψυχομετρικά εργαλεία, δηλαδή μεθόδους και συστηματικές διαδικασίες, με τις οποίες μετρά και περιγράφει με τη βοήθεια μιας αριθμητικής κλίμακας την ανθρώπινη συμπεριφορά και τη διαφοροποίησή της από άτομο σε άτομο (π.χ. ερωτηματολόγια προσωπικότητας, ερωτηματολόγια ενδιαφερόντων, ικανοτήτων, ερωτηματολόγια αυτοεκτίμησης  κ.α.).

Ο ψυχίατρος είναι ειδικευμένος ιατρός, που ασχολείται με την πρόληψη, διάγνωση και την έρευνα ψυχικών διαταραχών, χρησιμοποιεί ευρέως τη φαρμακοθεραπεία, αν και συχνά περιλαμβάνει μεθόδους κατεξοχήν ψυχολογικές. Ψυχολόγοι και ψυχίατροι είναι συναφείς ειδικότητες και συχνά συνεργάζονται.

Γιατί να πάω σε ψυχολόγο τη στιγμή που έχω καλούς φίλους;

Ένας καλός φίλος θα ακούσει το πρόβλημά μας και θα μας προτείνει κάποια λύση, η οποία μπορεί να είναι επιτυχημένη μπορεί όμως και να είναι αποτυχημένη. Η διαφορά του ψυχολόγου από έναν καλό φίλο έγκειται στο ότι ο ψυχολόγος διαθέτει επιστημονική γνώση, είναι αντικειμενικός, βασίζεται σε ευρήματα ερευνών, και έχει εκπαιδευτεί προκειμένου να υποδείξει στο άτομο που τον συμβουλεύεται τις εναλλακτικές λύσεις που του ταιριάζουν καλύτερα. Αντίθετα, ο καλός φίλος είναι πιθανό να είναι επικριτικός απέναντί μας ή να ερμηνεύσει τα γεγονότα με τέτοιο τρόπο, ώστε να συμμορφώνονται με τις αντιλήψεις του ή τις δικές μας.

Πότε πρέπει να απευθυνθώ σε ψυχολόγο για να ζητήσω βοήθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του παιδιού μου;

Σε κάθε ηλικία τα παιδιά αντιμετωπίζουν νέες καταστάσεις, οι αναπτυξιακές και σωματικές αλλαγές προκαλούν σε αυτά αναστάτωση και δυσκολίες, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν μεταπτώσεις στη διάθεσή τους, κατά περιόδους περισσότερο άγχος, εκδηλώσεις θυμού ή ανάγκη για περισσότερη απομόνωση. Κάποιες φορές τα προβλήματα αυτά είναι έντονα και δυσκολεύουν πολύ τόσο το παιδί, όσο και τους γονείς του. Όταν οι γονείς νιώθουν ανίκανοι να στηρίξουν το παιδί τους ή νιώθουν ότι έχουν χάσει τον έλεγχος της κατάστασης καλό θα ήταν καλό να ζητήσουν την βοήθεια ενός ψυχολόγου.

Ο ψυχολόγος θα αποφασίσει για μένα;

Σε καμία περίπτωση ο ψυχολόγος δεν αποφασίζει αντί του συμβουλευόμενου! Ο ρόλος του είναι να προβληματίσει τον ίδιο τον συμβουλευόμενο και να τον ενεργοποιήσει έτσι ώστε να αποφασίσει αυτό που εκείνος θεωρεί κατάλληλο για τον εαυτό του. Έτσι, το άτομο μαθαίνει τον τρόπο να βρίσκει λύσεις, ώστε να μπορεί από ένα σημείο και μετά να λειτουργεί μόνο του, χωρίς τη βοήθεια του ψυχολόγου.